Donderdag 21 mei 2015

Voorzitter,
De VVD vindt het belangrijk dat ondernemers werk durven aan te bieden. Zelf geven ze aan dat het werk er weldegelijk is, maar dat zij huiverig zijn om mensen aan te nemen, door de hoge kosten en de risico’s op het terrein van ziekte en arbeidsongeschiktheid. We geven hier jaarlijks 25 miljard euro aan uit. Vanochtend nog hoorde ik Hans Biesheuvel dit een jobkiller noemen.

Als we de loondoorbetaling bij ziekte verkorten, heeft het CPB berekent dat dit 900 miljoen euro kost.
Private uitvoerders van de sociale zekerheid, zoals Acture, zeggen dat er heel wat valt af te dingen op de berekeningen van het CPB.
Die zouden geen rekening houden met alle maatregelen die zijn genomen om de instroom in de WIA in te perken en de keuringen en uitkeringen in de Ziektewet.
Hierdoor wordt een miljard euro gemist.
De kans is groot dat deze enkelzijdige doorrekening van het CPB de discussie over de lasten van ziekte- en arbeidsongeschiktheid op slot zal zetten. Dit moet voorkomen worden. Ik wil de minister dan ook vragen of hij deze berekeningen van private uitvoerders van de sociale zekerheid aan het CPB wil voorleggen om de berekening beter te onderbouwen.

Voorzitter,
Nederland heeft met Finland, Polen en Slovenië het hoogste ziekteverzuimpercentage in de Europese Unie.
In Nederland is wettelijk bepaald dat 140 procent van het loon in twee jaar wordt doorbetaald, maar meestal wordt 170% uitbetaald. Dit gaat om 3,7 miljard bovenwettelijke uitkeringen, die ook niet zijn meegenomen in de CPB doorrekening. Hier is de werkgever aan zet: die kan de bovenwettelijke uitkeringen omlaag brengen, zodat de werknemer meer gestimuleerd aan het werk te gaan, zodra het kan. Omdat het om zoveel geld gaat, wil de VVD de minister vragen Cao’s op dit punt niet algemeen verbindend te verklaren.

Voorzitter,
Werkgevers draaien ook op voor de kosten van het ziekteverzuim van mensen dat niets met werk te maken heeft.
Is het dan niet redelijk dat werknemers meer verantwoordelijkheid dragen? Dat zij voortaan zelf een inkomensverzekering afsluiten voor het ziekteverzuim, dat niets met werk te maken heeft. MKB Nederland geeft aan hier ook voor te zijn. De minister heeft naar aanleiding van het verzoek van de VVD tijdens de begroting aangegeven dat hij hier niet over na wil denken, maar ik wil graag dat hij dat heroverweegt.
In een onderzoek van TNO uit 2012 geven werknemers zelf aan dat maar liefst 70 procent van het ziekteverzuim niets met het werk te maken heeft. Is het dan niet redelijk dat werknemers zich hier zelf tegen kunnen verzekeren? Haast alle landen ter wereld doen het zo.
In de nieuwe situatie ben je als werknemer gewoon verzekerd voor inkomen bij ziekte, dat inkomen komt alleen uit je eigen verzekering. Je loon wordt dus doorbetaald, als je met een gebroken been van de wintersport komt en thuis zit. Je moet het voortaan alleen zelf regelen. Wat de werkgever nu betaalt aan verzekering wordt in het brutoloon aan de werknemer betaalt om zelf de verzekering in eigen regie te nemen. Dat biedt de werknemer het voordeel dat je zelf wat te kiezen hebt. Voor de werkgever betekent het vooral minder administratieve rompslomp.
Natuurlijk moeten werkgevers gewoon verantwoordelijk blijven voor alle ziekteverzuim dat wel werkgerelateerd is. Denk aan beroepsziekten zoals kapperseczeem en bedrijfsongevallen.

Voorzitter,
op het vlak van de re-integratie is ook nog een wereld te winnen. Alle verzuimbedrijven en arbodiensten geven aan dat snelle interventie bij ziekte het beste helpt. De termijnen in de Wet Poortwachter zijn nu te lang en als de werkgever zich er niet aan houdt, is de kans zeer groot dat er een sanctie van een jaar extra loondoorbetaling volgt. Vooral bij kleine werkgevers, is al vaak snel duidelijk dat een zieke werknemer niet langer kan werken in het eigen bedrijf. Als je alle termijnen binnen de Wet Poortwachter halveert en binnen een half jaar zoekt naar mogelijkheden voor plaatsing van de zieke werknemer buiten het bedrijf, dan krijg je mensen sneller weer aan de slag en blijf je ook de instroom in arbeidsongeschiktheid beperken.

Voorzitter, tot slot:
Zo kunnen we van twee jaar loondoorbetaling bij ziekte naar één jaar zonder dat dit 900 miljoen kost. Werknemers met een baan kunnen naar vermogen sneller aan het werk, werkgevers dragen minder grote risico’s en kunnen zich richten op hun corebusiness: de onderneming runnen. En zo durft de werkgever weer meer mensen werk aan te bieden.