Toch nog akkoord met Marokko over uitkeringen

De zaak draait om een relatief klein bedrag (17,5 miljoen euro per jaar op termijn), maar leidde desondanks tot de nodige fricties tussen Den Haag en Rabat. Nederland probeert al sinds 2011 de uitkeringen die naar Marokko worden overgemaakt aan te passen aan het lokale prijsniveau, wat op termijn neerkomt op een verlaging van zo’n 40 procent. Vooral rechtse partijen hadden er moeite mee dat Marokkaanse Nederlanders in Marokko riant leefden van hun uitkeringen.

Marokko verzette zich fel tegen de verlaging van de uitkeringen en sprak zelfs van ‘een onvriendelijke daad’. Rabat stond juridisch sterk, omdat het Nederlandse plan in strijd was met het veertig jaar oude socialezekerheidsverdrag. In september leek er een akkoord te zijn over een aanpassing, maar dat liep toch weer mis. Rabat eiste dat de regeling ook zou gelden voor Marokkaanse Nederlanders in de Westelijke Sahara een gebied dat is geannexeerd door Marokko, maar dat niet als Marokkaans wordt erkend door de VN.

Onacceptabel

Nederland vond dat onacceptabel. Onder aanvoering van regeringspartij VVD besloten de Eerste en Tweede Kamer het verdrag op te zeggen. Het kabinet moest dat alleen nog formeel aan Rabat laten weten. Dankzij het bereikte akkoord is dat niet meer nodig. ‘De Marokkanen hebben eieren voor hun geld gekozen,’ zegt VVD-Kamerlid Anoushka Schut-Welkzijn. ‘ Daar zijn we blij mee. Aanpassen is beter dan opzeggen.’

Zowel Asscher als Koenders was beducht voor een formele beëindiging van het verdrag, omdat de baten amper zouden opwegen tegen de kosten. Op dit moment helpt Marokko bijvoorbeeld mee bij het toetsen van vermogens die Marokkaanse Nederlanders in hun land van oorsprong hebben. Op basis daarvan kan Nederland bepalen in hoeverre mensen recht hebben op sociale voorzieningen. Bij een opzegging was dat in het gedrang gekomen.

Koenders wilde de zaak niet op de spits drijven, omdat Nederland en Marokko wederzijdse belangen hebben bij het bestrijden van criminaliteit en terrorisme. Die samenwerking was ook onder druk komen te staan.

In het huidige verdrag zijn enkele kleine aanpassingen doorgevoerd ten opzichte van het akkoord dat in september werd gesloten, maar die zijn vooral technisch van aard. Het verdrag heeft betrekking op AOW, kinderbijslag, het kindgebonden budget, nabestaanden- en arbeidsongeschiktheidsuitkeringen.