Geschreven door: Ria Cats
3 oktober 2013, Den Haag

De VVD wil in de arbeidsongeschiktheidsregeling WIA meer prikkels voor zieke werknemers inbouwen, zodat zij zo snel mogelijk weer aan de slag gaan na hun genezing. VVD-Kamerlid Anoushka Schut heeft daartoe een initiatiefnota geschreven die moet uitmonden in een wetsvoorstel. Coalitiepartner PvdA steunt het stuk, omdat ‘iedereen die kan werken, ook aan de slag moet’.

In de eerste plaats wil de VVD dat de arbeidsongeschikten met een WIA-uitkering voortaan iedere twee jaar worden herkeurd. Nu nog is vooral de toegang tot de WIA streng, omdat de overheid zo wil voorkomen dat de arbeidsongeschiktheidsregeling net zo’n forse instroom kent als haar geldverslindende voorloper WAO. Maar volgens Schut worden arbeidsongeschikten, als ze eenmaal tot de WIA zijn toegelaten, tien jaar lang aan hun lot over gelaten.

‘Slechts een kwart wordt dan herkeurd en er wordt onvoldoende gedaan om deze mensen weer op de arbeidsmarkt te re-integreren’, zegt de VVD’er. ‘Dat is slecht voor de WIA’ers zelf, want die belanden bijvoorbeeld uiteindelijk in de bijstand, maar ook voor de samenleving als geheel. Uit de periodieke herkeuringen, die wel worden gehouden, blijkt namelijk dat ongeveer een derde van de WIA’ers, na hun behandeling, minder dan 35% arbeidsongeschikt is en dus wél aan het werk kan.’

De WIA wordt gedeeltelijk bekostigd door werkgevers via premies. Bedrijven of sectoren wier arbeidsongeschikte werknemers vanuit de WIA aan het werk gaan, kunnen een premieverlaging krijgen.

De periodieke herkeuringen en de prikkel die daarvan uitgaat, kunnen werkgevers volgens Schut helpen die lagere premies dichterbij te brengen. Schut heeft Mercer Marsh Benefits laten doorrekeningen dat een bedrijf, afhankelijk van zijn grootte, € 23.000 tot € 274.000 kan besparen door invoering van periodieke herkeuringen. Voorts wil de VVD ook dat uitkeringsinstantie UWV strenger controleert op de sollicitatieplicht in de WIA. Wie niet zijn best doet, moet worden gesanctioneerd, door bijvoorbeeld 5% op de WIA-uitkering te korten. Ook zo kan de werkgeverspremie omlaag.

Tot slot wil de VVD de ‘gewenningsbijdrage’ aanpakken. Nu nog krijgen WIA’ers die na verloop minder ziek zijn dan voorheen en dus een lagere WIA-uitkering behoren te krijgen, twee jaar een extra bedrag om aan hun lagere uitvoerings niveau te wennen. Volgens Schut prikkelt dat mensen niet om fanatieker te solliciteren. Daarom wil zij dat de ‘gewenningsperiode’ wordt teruggebracht naar twee maanden. Schut: ‘Mijn voorstel is des te urgenter, omdat het aantal chronisch zieken de komende tijd sterk toeneemt.’

Plan Aan de slag
Het is dankzij wetgeving lastig om de WiA in te komen, maar eenmaal wel binnen worden arbeidsongeschikten volgens de vvd ‘aan hun lot overgelaten’. . De liberalen willen dat aanpakken, nu het aantal chronisch zieken dat kan werken door beter medicatie sterk toeneemt en nederland door de vergrijzing op een arbeidstekort afstevent. . De PvdA steunt de inzet om arbeidsongeschikten te activeren, maar was niet voor commentaar bereikbaar.