Inbreng Algemeen Overleg UWV-onderwerpen

Woensdag 24 november 2015

Voorzitter,

We spreken hier over de achterstanden van het UWV die snel moeten worden weggewerkt.
Sinds 2013 heb ik in elk overleg over arbeidsongeschiktheid aangegeven dat er te weinig wordt herbeoordeeld. Dit was de aanleiding voor mijn initatiefnota Activering uit Arbeidsongeschiktheid. Die nota hebben we uitgebreid besproken in september en het algehele beeld was duidelijk. De gehele kamer wil dat de achterstanden in de herbeoordelingen bij het UWV zo snel mogelijk worden weggewerkt, uiterlijk 2016. De motie die hiertoe oproept is dan ook met algemene stemmen aangenomen.

Daarna volgde de brief van de minister waarin hij aangeeft dat hij de achterstanden in de fraudemeldingen gaat aanpakken. Dat beoordelen we als positief.
Maar als het gaat om uitvoering van de motie Nijkerken c.s. geeft hij aan dat hij die niet in 2016 kan uitvoeren, omdat hij nog niet kan overzien welke maatregelen nu de beste zijn. Dan volgen er weer berichten in de krant, ook vandaag, dat het UWV allang het overzicht heeft over de achterstanden die ze aan het oplossen zijn. Wat overigens weer tegengesproken wordt door de verzekeringsartsen.

Voorzitter,
Het beeld dat hierdoor ontstaat is niet fraai. Het beeld is dat de minister en het UWV, via de krant, een nitty gritty budget strijd aan het uitvechten zijn. En dat ondertussen tienduizenden mensen aan hun lot worden overgelaten. Het is de VVD erom te doen uit deze korte termijn discussie te geraken en de problemen op te lossen.
We verwachten van de minister dat hij hier leiderschap toont, dat hij er net als de VVD voor kiest om te zorgen dat zodra mensen herstellen ze weer gaan werken. Hier is een herbeoordeling voor nodig. En dan is het de VVD om het even of mensen een medisch of arbeidsdeskundig gebrek hebben, of hun werkgever nu de aanvraag doet tot een herbeoordeling of dat de verzekeringsarts ze wil zien na een behandeling. Deze prioritering van het UWV is een manier gebleken om budget te beperken. Maar heeft alleen maar geleid tot een stuwmeer aan arbeidsongeschikten die niet worden gezien en niet worden herbeoordeeld.
En als we op deze weg doorgaan dan zullen velen zelfs niet één keer in tien jaar worden herbeoordeeld. Terwijl we weten dat hoe langer mensen uit het arbeidsproces zijn, hoe kleiner de kans is dat ze weer aan het werk komen. We vragen de minister nu zo snel mogelijk te starten met het wegwerken van de achterstanden.
Kan meer taakherschikking op korte termijn een uitkomst bieden? We kregen hier gisteravond nog een brief over van de NOVAG die aangaf dat de taakherschikking voor 2016 is stopgezet door al dit onderlinge geruzie. De VVD vraagt de minister ook voor de lange termijn dit beleid van het UWV te herzien. Het budget voor herbeoordelingen moet afhankelijk worden van de behoefte aan beoordelingen en premiegefinancierd worden, want het gaat hier om de uitvoering van een werknemersverzekering.

Dan nog een opmerking over de reactie op het voorstel in mijn nota om de gewenningsbijdrage te herzien. De minister geeft hier als argument aan dat hij mensen die langdurig uit het arbeidsproces zijn niet kan vergelijken met mensen die al deels werken. Dat ben ik met hem eens. Maar dat is niet het punt. Het gaat er juist om dat mensen die langdurig uit het arbeidsproces zijn verschillend worden behandeld naarmate het niveau waarin ze hersteld blijken te zijn bij een herbeoordeling. Blijkt bij herbeoordeling dat ze minder dan 35% arbeidsongeschiktheid zijn, dan verliezen ze binnen twee maanden hun uitkering, zijn ze meer dan 35% arbeidsongeschikt, dan houden ze de uitkering nog voor twee jaar. Dat voelt voor mensen onrechtvaardig.
Het voorstel is of die twee niet meer op elkaar aan zouden moeten sluiten, waarbij de voorkeur van de VVD dan uit gaat naar een verlaging van deze gewenningsbijdrage om mensen sneller te stimuleren aan het werk te gaan.

Wat we van de minister vragen is dat hij de lead neemt op dit dossier, zodat meer mensen de WGA uitstromen. Dat mensen niet langdurig, soms wel tien jaar, in onzekerheid, aan hun lot worden overgelaten omdat het UWV en SZW steggelen over wie de keuring betaalt. Dat mensen weer gaan werken zodra ze dat kunnen en de werkhervatting gedeeltelijk arbeidsgeschikten, de WGA, weer een tussenstation wordt en geen eindstation zoals het nu is.